ABD ve Ukrayna temsilcileri, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşını sonlandırmak amacıyla Pazar günü Suudi Arabistan’da bir araya geldi. Bugün ise ABD ve Rus heyetleri, üç yıldır devam eden savaşın bitirilmesi için aynı masada görüşecek.
Ancak Kiev yönetimi, arabulucu Washington’a olan güveninin sarsıldığını ifade ediyor. ABD Başkanı Donald Trump da dahil olmak üzere Amerikalı yetkililerin Rusya yanlısı söylemleri, Ukrayna’da endişe yaratıyor. Ukrayna ile görüşmelerden önce, ABD Başkanı Trump’ın Rusya özel temsilcisi Steve Witkoff, bu ay Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinin ardından Putin’i “çok zeki” bulduğunu söyledi.
Kremlin, Witkoff’un bu sözlerine yorum yapmazken, Rusya’da hükümete yakın çevreler açıklamaları olumlu karşıladı.
ABD ve Rus heyetleri bugün Riyad’da, Karadeniz’de deniz ateşkesi sağlamak için bir araya geliyor. Amerikalı yetkililer, Pazar günü Ukraynalı diplomatlarla ön görüşmeler gerçekleştirdi. Beyaz Saray yetkilisi Mike Waltz, üç tarafın da Riyad’da aynı tesiste bulunduğunu ve heyetlerin iki ülke arasındaki cephe hattını da ele alacağını belirtti. Görüşmelerde, ateşkesin nasıl izleneceği ve kaçırılan Ukraynalı çocukların geri dönüşü gibi konular da masaya yatırılacak.
Beyaz Saray, görüşmelerde ABD adına Andrew Peek ve Michael Anton’un, Rus tarafına ise eski diplomat Grigory Karasin ile FSB danışmanı Sergey Beseda’nın liderlik ettiğini açıkladı. Ukrayna heyetinin başında ise Savunma Bakanı Rustem Umerov bulunuyor. Umerov, görüşmelerde enerji altyapısının korunmasına yönelik tekliflerin de ele alındığını ifade etti. ABD Başkanı Donald Trump, geçen hafta Zelenskiy ve Putin ile telefon görüşmeleri yapmış ve ardından Ukrayna’ya sağlanan askeri yardımı durdurmuştu. Trump, Ukrayna’nın savaşı bitirmek için adımlar atmasını talep etmişti.
Riyad’daki görüşmeler teknik düzeyde gerçekleşti. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, CBS’e verdiği röportajda, görüşmelerin Karadeniz’deki tahıl ve yakıt sevkiyatına odaklandığını belirtti. Waltz, müzakerelerin daha sonra cephe hattı boyunca ateşkesin nasıl sağlanacağına ve bunun nasıl denetleneceğine odaklanacağını söyledi.
Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov başkanlığındaki heyette, cumhurbaşkanlığı askeri danışmanı Pavlo Palisa ve dış politika danışmanı Ihor Zhovkva da yer aldı. ABD heyetine ise Ulusal Güvenlik Konseyi’nden Andrew Peek ve Dışişleri Bakanlığı Strateji Planlama Başkanı Michael Anton liderlik etti. Umerov, Pazar gecesi görüşmelerin ardından, “Verimli ve odaklanmış bir toplantıydı. Enerji gibi temel konuları ele aldık. Başkan Volodimir Zelenski’nin hedefi adil ve kalıcı bir barış sağlamak. Bunu sadece ülkemiz için değil, tüm Avrupa için istiyoruz” şeklinde konuştu.
Zelenski, Pazar günü yaptığı açıklamada, Rusya’nın o günden bu yana her gün saldırı düzenlediğini ve son saldırılarda 1.100 İHA, 1.580 güdümlü bomba ve 15 füze kullanıldığını belirtti. Cumartesi gecesi düzenlenen insansız hava aracı saldırısında Kiev’de en az üç kişi hayatını kaybetti. Cuma günü ise Odesa, savaşın başlangıcından bu yana en büyük drone saldırılarından birine maruz kaldı.
Çekya Cumhurbaşkanı Petr Pavel, saldırıdan 20 dakika önce kente trenle hareket ettiğini ve yaşananların Rusya ile müzakere etmenin ne kadar zor olduğunu gösterdiğini ifade ederek, “Aynı anda hem barış görüşmeleri talep etmek hem de sivilleri hedef alan saldırılar düzenlemek, büyük bir ikiyüzlülük gerektirir” dedi. Moskova ise Ukrayna’nın Krasnodar’daki bir petrol deposunu ve Sudzha’daki bir doğalgaz istasyonunu hedef alarak barış görüşmelerini baltalamakla suçladı. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, saldırıya atıfta bulunarak, “Bu eylemler anlaşmaya varmak istemeyen bir tarafın göstergesidir” şeklinde konuştu.
Pazartesi günü yapılacak ABD-Rusya görüşmeleri de teknik düzeyde gerçekleşecek. Kremlin, Karadeniz’de gemilerin güvenli geçişini görüşmek istediğini belirtiyor. Rus heyetinde üst düzey diplomat Grigory Karasin ve FSB danışmanı Sergey Beseda yer alacak.