Keir Starmer, geçtiğimiz hafta Washington’da yaptığı görüşmede, Ukrayna’ya ABD güvenlik garantisi sözü alabilmek için Kraliyet Ailesi’nden aldığı ikinci bir devlet ziyareti davetini koz olarak kullandı. Bu davet, Donald Trump ile Rusya-Ukrayna savaşının bitirilmesi konusunda bir anlaşma sağlanması durumunda devreye girecek.
Trump’ın, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy’i ABD’nin savaştaki desteğine yeterince minnettar olmamakla suçlaması üzerine, İskoç Ulusal Partisi (SNP) lideri de dahil olmak üzere bazı İngiliz siyasetçiler, daveti geri çekme çağrısında bulundu.
Starmer ise, Avrupa’nın hassas bir dönemden geçtiği bir sırada Washington ile ilişkileri daha da gerginleştirmek isteyenleri eleştirerek, devlet ziyaretinin iptal edilip edilmeyeceği sorusuna yanıt verdi. BBC’ye konuşan Starmer, “SNP veya diğerlerinin, Avrupa barışının tehlikede olduğu bu kritik dönemde siyasi söylemlerle durumu daha da karmaşık hale getirmesine izin vermeyeceğim,” dedi. Starmer, Gazze’den Ukrayna’ya kadar birçok konuda Trump’ın kışkırtıcı söylemlerine ve olası gümrük vergilerine rağmen, diğer bazı Avrupalı liderlerin aksine Trump’ı doğrudan eleştirmekten kaçındı.
Kral III. Charles’ın daveti, Starmer tarafından Oval Ofis’te dünya basınının önünde Trump’a sunuldu. Bu durum, Trump’ı modern çağda bir İngiliz hükümdarı tarafından iki kez resmi ziyarette ağırlanan ilk seçilmiş siyasi lider yapacak. Devlet ziyaretleri, araba konvoyları ve ihtişamlı ziyafetler gibi törensel etkinliklerle dolu görkemli organizasyonlardır. Merhum Kraliçe II. Elizabeth döneminde, sadece üç ABD başkanı –Barack Obama, George W. Bush ve Donald Trump– tam resmi ziyarette bulunmuştu.
İskoç kökenli annesiyle gurur duyan Trump, İngiliz Kraliyet Ailesi’ne olan hayranlığını sık sık dile getirmiştir. Kraliyet Ailesi’nin siyasi tarafsızlığı beklenirken, genellikle dünya liderleriyle iyi ilişkiler kurma rolünü üstlenirler. Trump’ın Haziran 2019’daki ilk resmi ziyareti üç gün sürmüş, bu süreçte bir devlet yemeğine katılmış ve dönemin veliaht prensi Charles ile çay içmişti.
SNP lideri John Swinney, Pazar günü yaptığı açıklamada, Trump’a yapılan teklifin hala geçerli olduğuna “inanmakta güçlük çektiğini” belirtti. Muhalefetteki Muhafazakar Parti milletvekili ve eski dış ilişkiler komitesi başkanı Alicia Kearns da, ABD’nin Ukrayna’ya güvenlik garantisi verene kadar ziyaretin ertelenmesi gerektiğini savundu. Davetiyenin iptali için başlatılan dilekçe yaklaşık 70.000 imza topladı. Genellikle sağ görüşlü olan bazı İngiliz gazeteleri bile, Zelenskiy ile yaşadığı anlaşmazlığın ardından Trump’ı eleştirdi. Örneğin, Telegraph gazetesi Trump’ın “haksız ve utanç verici bir şekilde hedef alındığını” yazdı.