Son zamanlarda sık duyulan zona hastalığı, ağrılı ve döküntülü bir hastalıktır. Uzmanlar, özellikle stresli dönemler ve zayıf bağışıklık sistemi olan kişilerde ortaya çıkabileceği konusunda uyarıyor.
Zona, “varisella zoster” (VZV) virüsünden kaynaklanır. Bu virüs, daha önce su çiçeği geçiren kişilerin vücudunda sinir köklerine yerleşir ve yıllarca uyku halinde kalır. Bağışıklık sisteminin zayıflaması durumunda virüs tekrar aktifleşerek zona hastalığına neden olur.
Su çiçeği geçirmemiş kişiler, zona olan birinden direkt temas yoluyla VZV virüsünü kapabilir ve su çiçeğine yakalanabilir. Bu nedenle zona hastaları, su çiçeği geçirmemiş kişilerden uzak durmalıdır.
Su çiçeği geçiren herkeste zona gelişme ihtimali olsa da herkeste görülmez. Risk faktörleri şunlardır:
Zona aşısı, hastalığa yakalanma riskini tamamen ortadan kaldırmaz, ancak seyrini hafifletmeye ve komplikasyonları önlemeye yardımcı olur. Özellikle 50 yaş üstü ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerin aşılanması önerilir.
Zonada ilk belirti genellikle vücudun bir tarafında yanma, batma, uyuşma ve şiddetli ağrıdır. Birkaç gün sonra ağrıyan bölgede içi su dolu kabarcıklar oluşur. Hastalık 2-3 hafta sürer. Yorgunluk ve ateş de görülebilir.
Zona tedavisine ilk 72 saat içinde başlanması önerilir. Çünkü tedavi, ağrıyı kontrol etmeyi, bakteriyel enfeksiyonları önlemeyi ve hastalık sonrası ağrının (postherpetik nevralji) riskini azaltmayı amaçlar. Tedavide antiviral ilaçlar ve ağrı kontrolü için ek ilaçlar kullanılır.