AlzheImer Hakkında Yanlış Bilinenler ve Gerçekler
Alzheimer’dan “çağın hastalığı” olarak bahsediliyor. Son yıllarda çevremizde bu hastalığa yakalananların sayısı azımsanmayacak kadar fazla. Peki bu hastalık gerçekten yaygın mı? Ailesinde Alzheimer olanlar mutlaka bu hastalığa yakalanır mı?
Grip ve zatürre aşılarının Alzheimer riskini artırıp artırmadığı merak edilen konular arasında. Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaynak Selekler ile bunları konuştuk.
1. Bunama ve Alzheimer Aynıdır (YANLIŞ)
DOĞRU: Alzheimer bir bunama şeklidir. Ancak bunamanın en sık görülen ve geri döndürülemez tipini oluşturur. Başka bunama türleri de mevcuttur, ancak Alzheimer hastalığı bunların yüzde 60-80’ini oluşturur.
Vitamin eksiklikleri, hormonal bozukluklar ve hidrosefali gibi bazı hastalıklar da benzer belirtilere neden olabilir. Bu nedenle, kesin tanı için nöroloji uzmanlarının ayrıntılı değerlendirmesi gereklidir.
2. Alzheimer Bir Akıl Hastalığıdır (YANLIŞ)
DOĞRU: Alzheimer bir akıl hastalığı değil, zamanla ciddi hafıza kaybına yol açan bir beyin hastalığıdır.
Alzheimer hastalığı, sağlıklı kararlar vermek ve günlük aktiviteleri gerçekleştirmek gibi kişinin tüm yaşamını etkileyen ilerleyici bir durumdur.
3. Bütün Dünyada Görülme Sıklığı Artıyor (YANLIŞ)
DOĞRU: Eskiden daha az Alzheimer hastası olduğu düşünülüyordu, ancak bunun nedeni nüfusun yaşlanmasıdır. Bugün insanlar 50 yaşına kadar yaşasaydı toplumda çok az Alzheimer hastası görülecekti.
Araştırmalar, Alzheimer ve diğer bunama türlerinin ABD ve diğer yüksek gelirli ülkelerde son 25 yılda azaldığını göstermektedir. Bu düşüş, kalp damar ve beyin damar hastalıkları risk faktörlerinin tedavi edilmesine ve genel sağlıktaki iyileşmelere bağlanmaktadır.
4. Yalnız Yaşlılarda Görülür (YANLIŞ)
DOĞRU: Alzheimer’a yakalanma riski yaşla birlikte artar, ancak yaşlanmanın doğal bir parçası değildir.
Alzheimer hastalığı, çoğu zaman 60’lı yaşlarda ortaya çıkar ancak 30’lu yaşlarda da görülebilir.
30 ila 60 yaşları arasında tespit edilirse “erken başlangıçlı Alzheimer” olarak tanımlanır.
5. Genetik Geçişli Bir Hastalıktır (YANLIŞ)
DOĞRU: Alzheimer hastalarının yüzde 95’i genetik özellikli değil, geç yaşta başlayan ve yaygın olan sporadik tiptedir.
Genetik geçiş özelliğine sahip vakalar Alzheimer’lıların yüzde 5’ini oluşturur. Yani, bir kişinin hastalığa yakalanması için ailesinde Alzheimer öyküsü olması gerekmez. Ailesinde Alzheimer olan kişilerin, olmayanlara göre yakalanma olasılıkları daha yüksektir.
Alzheimer hastalığı daha genç yaşta (55 yaşından önce) başlarsa, aileden geçiş özelliği gösterir ve hızlı bir seyir izler.
6. Grip Aşısı Alzheimer’a Sebep Olur (YANLIŞ)
DOĞRU: Grip aşısının Alzheimer’a yol açtığına dair bilimsel bir kanıt yoktur. Hatta grip ve zatürre aşılarının bunama riskini azalttığını kanıtlayan araştırmalar mevcuttur.
Ayrıca, grip aşıları alüminyum içermez.
7. Alzheimer’ın Tedavisi Mümkündür (YANLIŞ)
DOĞRU: Günümüzde Alzheimer hastalığını tedavi etmek veya ilerleyişini durdurmak mümkün değildir. Kullanılan ilaçlar hastalığın başlangıcını geciktirebilir, belirtileri yavaşlatabilir ve davranış bozukluklarını iyileştirebilir, ancak kesin bir tedavi yoktur.
