Filipinler’de Hafıza Kaybına Yol Açan Toksin Üreten Algler Keşfedildi
Filipinler’in sularında, hafıza kaybına yol açabilecek tehlikeli bir madde olan domoyik asit üreten alg türleri keşfedildi. Luzon adasındaki deniz çiftliklerinden alınan midye ve istiridye örneklerinde, toksin üreten Pseudo-nitzschia cinsi diatom türleri tespit edildi.
Diatomlar, genellikle zararsız olan tek hücreli alglerdir. Ancak Pseudo-nitzschia gibi bazı türler, domoyik asit üreterek insan sağlığına zarar verebilir. Bu toksin, deniz ürünlerinde birikerek tüketildiğinde amnezik kabuklu deniz ürünleri zehirlenmesine (ASP) yol açabilir. ASP’nin belirtileri arasında kusma, ishal, kısa süreli hafıza kaybı ve hatta ölüm riski yer alır.
Filipinler’deki araştırmalar, Pseudo-nitzschia pungens ve Pseudo-nitzschia brasiliana türlerinin ilk kez tespit edildiğini ortaya koydu. Özellikle P. brasiliana, Pagbilao Körfezi’nden alınan örneklerde saptandı ve bu, tropikal bölgelerde bu türün yaygın olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılar, Manila ve çevresindeki illere midye sağlayan önemli deniz ürünleri merkezlerinde daha sıkı bir izleme yapılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca Pagbilao Körfezi’ndeki istiridye çiftliklerinde de benzer toksin riskine dikkat çekiliyor.
İnsan faaliyetleri, toksin seviyelerinin artışında etkili oluyor. Tarım ve sanayi atıklarının neden olduğu su kirliliği, zararlı alg patlamalarına (HAB) yol açıyor. Bu patlamalar, deniz ürünleri tüketimi için büyük bir tehdit oluşturuyor.
Geçmişte, Kanada’da domoyik asit içeren midyelerin tüketilmesi ölümlere ve hastaneliklere neden olmuştu. Filipinler gibi deniz ürünlerinin temel gıda kaynağı olduğu bölgelerde benzer bir olayın yaşanması büyük bir tehlike yaratabilir.
Araştırmacılar, toksin üreten alglerin yayılımını izlemek ve deniz ürünlerinde domoyik asit seviyelerini kontrol etmek için yeni stratejiler geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Bu önlemler, hem yerel toplulukların sağlığının korunması hem de deniz ürünleri endüstrisinin sürdürülebilirliğinin sağlanması için hayati önem taşıyor.
