Memur ve Emeklilere 2025’te Zam Yok, Sadece Enflasyon Farkı
Memur ve tüm emeklilere 2025 yılında ek bir zam yapılmayacak, sadece enflasyon farkı verilecek. Zam ve enflasyon farkı birbirinden farklı kavramlardır. Zam, mal ve hizmetlerin daha fazla alınabilmesi için gelire eklenirken, enflasyon farkı fiyat artışları karşısında değer kaybeden gelirin eski haline getirilmesi için verilir.
Enflasyon Farkı Hesaplaması
Enflasyon farkı, halk arasında zam olarak bilinir ve altı ayda bir TÜİK’in belirlediği aylık enflasyona göre hesaplanır. 2024 yılı ilk altı ayı için SSK ve Bağ-Kur emeklilerine %24,73 oranında enflasyon farkı verilmişti. Memur ve memur emeklilerine ise toplu sözleşme ile belirlenen artışın üzerinde çıkan enflasyon farkı verilir. 2024 yılında ilk altı ay için memur ve memur emeklilerine %19,3 oranında enflasyon farkı verilmişti. 2024 yılının ikinci altı aylık enflasyon farkı, 3 Ocak 2025’te açıklanacak olan Aralık 2024 enflasyonuna göre netleşecek.
Zam Oranları
Memur ve emekliler için şu anda sadece 2024 yılı Temmuz, Ağustos, Eylül aylarının enflasyon oranları bilinmektedir. Ekim, Kasım, Aralık aylarının enflasyon oranları henüz bilinmemekle birlikte Merkez Bankası’nın yıl sonu hedeflediği %41,5-%45 arası enflasyon oranlarına denk gelecek aylık enflasyonların açıklanması beklenmektedir. Bu beklentiye göre 2024 yılı ikinci altı aylık enflasyon farklarının memurlarda %10-%11, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde ise %15-%16 arasında çıkması tahmin edilmektedir. Bu durumda, memurlara %10-11, memur emeklilerine %10-11, SSK, Bağ-Kur ve Banka Sandığı emeklilerine ise %15-16 oranında enflasyon farkı verileceği öngörülmektedir.
Emekli Aylıklarının Güncellenmesi
Türkiye’de yaklaşık 5 milyon emekli, 12.500 TL’ye tamamlanan emekli aylığını almaktadır. Dul ve yetimler için emekli aylığı 12.500 TL’ye tamamlanmamakta, 12.500 TL’nin hisseleri oranında ödenmektedir. Yani emeklilere aylık 3.125 TL ile 80.000 TL arasında emekli aylıkları verilmektedir. Dul ve yetimlerle birlikte yaklaşık 16 milyon emekliye ortalama 15 bin lira civarında emekli aylığı ödenmektedir. Emeklilere oransal olarak yapılacak artışın çok bir önemi yoktur, çünkü emekli aylıkları çok düşük olduğu için bu aylıklarda bir güncelleme yapılmazsa oransal artış sonrasında emekli aylıklarının alım gücü düşmeye devam edecektir.
Seyyanen Artış
2023 Temmuz ayında memurlara 8.077 TL tutarında seyyanen bir artış yapılmıştı. Bu artışla memur aylıkları enflasyon kayıpları sonrasında bir miktar güncellenmişti. Ancak memur emeklilerine, SSK, Bağ-Kur ve Banka emeklilerine bu güncellemeler yapılmamıştı.
Önerilen Çözüm
Emekli aylıklarına güncelleme yapılmalı ve bunun üzerine enflasyon farkı verilmelidir. 2023 Temmuz ayında yapılan 8.077 TL’lik seyyanen artışın Ocak 2025’teki değeri yaklaşık 14.000 TL olacaktır. Bu tutarda emeklilere seyyanen zam yapılarak üzerine enflasyon farkı verilmesi gerekir ki emekli aylıkları güncel değerine ulaşabilsin. Ayrıca, emekli aylığı hesaplama sistemi ve TÜİK’in enflasyon oranları gözden geçirilmelidir.