Türkiye Ekonomisi Daralma Bekliyor
Türkiye’de uygulanan ekonomi politikaları, sanayi üretiminde ve istihdamda ciddi düşüşlere yol açtı. Bu durum, Türkiye ekonomisinin 2024’te ekonomik durgunluğa girebileceği beklentilerini artırdı.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in göreve gelmesinden bir yılı aşkın süre geçti ve bu süre zarfında Merkez Bankası yönetimi değişti ve yeni bir ekonomi politikasına geçildi.
Merkez Bankası, Haziran 2023’ten Mart 2024’e kadar politika faizlerini 41,5 puan artırarak %50’ye çıkardı. Bu sıkı para politikası, finansmana erişim sorunlarına yol açtı ve sanayi üretimi önemli ölçüde düştü. Aynı dönemde işsizlik oranları tarihsel yüksekliğe ulaştı.
Büyük Türk şirketlerinin bilançoları da enflasyon muhasebesinin etkisiyle beklentilerin altında kaldı. Reel sektörün gelecek beklentileri de ekonomi politikalarından olumsuz etkilendi.
Sanayi ve Otomotiv Üretimi Geriliyor
TÜİK verilerine göre, Haziran ayında sanayi üretimi aylık %2,1, yıllık %4,7 azaldı. İhracat miktarı da yıllık %8 azalma gösterdi. Otomotiv üretimi, yılın ilk yedi ayında %5 geriledi.
Ekonomi politikalarının etkileri istihdamda da belirginleşti. Haziran ayında geniş tanımlı işsizlik, pandemi döneminin en yüksek seviyesine (%27,3) ulaştı.
İmalat Sanayinde Kapasite Kullanımı ve Beklentiler Geriliyor
Bugün açıklanan veriler, imalat sanayinde kapasite kullanımının düştüğünü ve reel sektörün gelecek beklentilerinin gerilediğini gösteriyor.
Merkez Bankası verilerine göre, Reel Kesim Güven Endeksi, bir önceki aya göre 1,8 puan düşerek 98,5 seviyesine geriledi. Bu, güven seviyesinin pandemi seviyelerine indiği anlamına geliyor.
Merkez Bankası anketine göre, imalat sanayinin mevcut toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı ve istihdama ilişkin beklentileri de azaldı.
Araştırmacılar Daralma Bekliyor
Bu gelişmeler, ekonomistlerde Türkiye ekonomisinin daralma beklentilerini artırdı. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin ekonomistlerine göre, Türkiye ekonomisinin 2024’ün ikinci çeyreğinde yıllık %0,6, çeyreklik %0,7 daralması bekleniyor.
METAM araştırmacıları ayrıca ikinci çeyrekte tüketim malları ithalatında %6,5 artış beklerken, konut kredilerinde %9,5 ve kamu harcamalarında %11,1 azalma öngörüyor.
Stagflasyon Tehlikesi
Türkiye ekonomisinde enflasyon, Temmuz ayında aylık %3,23, yıllık %61,78 ile yüksek seviyelerde seyretmeye devam ediyor. Durgunluk beklentileriyle birlikte, “stagflasyon” tartışmaları gündeme geldi.
Stagflasyon, düşük büyüme, yüksek işsizlik ve yüksek enflasyonun aynı anda görüldüğü ekonomik bir durumdur. Enflasyonun seyri, Türkiye ekonomisinde stagflasyon olup olmayacağını belirlemede kritik olacak.
