M çiçeği nasıl bulaşır, tedavisi var mı?

Maymun Çiçeği Hastalığı: Dünya Genelinde Bir Tehdit

Maymun çiçeği hastalığı, son zamanlarda sadece Afrika kıtasıyla sınırlı kalmayıp dünya çapında endişe kaynağı haline geldi. Yılın başından itibaren 16.700’den fazla doğrulanmış veya şüpheli maymun çiçeği vakası tespit edildi ve bu vakaların 570’inden fazlasıyla ölüm gerçekleşti.

Bulaşma Yolları

Maymun çiçeği, cilt döküntüleri, kabuklar veya vücut sıvıları yoluyla kişiden kişiye bulaşabilir. Ayrıca uzun süreli yakın temas veya cinsel temas sırasında da yayılabilir.

Hastalık belirtileri başlar başlamaz, lezyonlar tamamen iyileşip cilt sağlam bir görünüm alana kadar maymun çiçeği bulaşıcıdır. Bazı hastalar belirtiler başlamadan 1-4 gün önce de bulaştırabilirler. Ancak belirti göstermeyen kişilerin virüsü bulaştırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.

Cinsel Yolla Bulaşma

Maymun çiçeği, cinsel yolla bulaşabilen bir hastalık olarak kabul edilir. Ancak cinsel ilişki, virüsün bulaşma yollarından yalnızca biridir.

Günümüz salgınında, virüs çoğunlukla yakın temas yoluyla bulaşmaktadır. Cinsel temas sırasında lezyonlarla veya solunum sekresyonlarıyla yakın temas virüsün bulaşmasına neden olabilir. Ancak cinsel ilişki olmaksızın da maymun çiçeği hastasıyla yakın ve uzun süreli cilt teması bulaşmaya yol açabilir.

Tedavi Yöntemleri

Maymun çiçeği için özel olarak geliştirilmiş bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak çiçek hastalığı tedavisinde kullanılan antiviral ilaçlar, maymun çiçeği tedavisinde de kullanılabilir, ancak etkinlikleri tam olarak kanıtlanmamıştır.

Belirtiler

Maymun çiçeği belirtileri arasında en belirgin olanı, yüz, eller, ayaklar ve vücudun diğer bölgelerinde görülen döküntülerdir.

İlk belirtiler, virüs bulaştıktan 5-21 gün sonra ortaya çıkabilir.

Diğer belirtiler şunları içerir:

• Yüksek ateş
• Baş, sırt ve kas ağrıları
• Lenf bezlerinde şişme
• Yorgunluk
• Üşüme
• Titreme

Türkiye’deki Durum

Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü’nün maymun çiçeği hastalığını “uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu” ilan etmesi üzerine yaptığı açıklamada, Türkiye’de 2024 yılında herhangi bir maymun çiçeği vakası görülmediğini belirtti.

Açıklamada, ülkede henüz herhangi bir kısıtlama veya ek tedbir ihtiyacı bulunmadığı ve sürecin hassasiyetle takip edildiği kaydedildi.

Maymun çiçeği hastalığı Türkiye’de ilk kez 2022 yılında tespit edilmiş, bağışıklık sistemi yetersizliği olan bir hastada hastalık belirlenmiştir.

Maymun Çiçeği Hastalığı Nedir?

Maymun çiçeği, insanları ve hayvanları etkileyen viral bir enfeksiyondur. Ortopoksvirüs cinsi olarak sınıflandırılan virüs grubuna aittir.

Hastalık, ilk olarak 1958 yılında maymunlarda tespit edilmiş ve 1970 yılında insanlarda ilk vaka görülmüştür.

Virüsün ismi, 2022 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından ırkçılık ve ayrımcılık kaygılarıyla “mpox” olarak değiştirilmiştir.