Gıda fiyatlarının dalgalanmaları hem tüketiciler hem de ekonomi yöneticileri için büyük bir sorun. Taze meyve ve sebzelerdeki mevsimsel değişiklikler ve arz-talep dengesizlikleri, enflasyon beklentilerini olumsuz etkiliyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), meyve ve sebze piyasalarındaki gelişmelerin enflasyon açısından önemli olduğunu vurguladı. Ancak mevcut veri setlerinin sınırlı olduğunu da belirtti.
TCMB, bu dalgalanmaları daha yakından takip etmek için Hal Kayıt Sistemi (HKS) verilerini kullanan yeni göstergeler geliştirdi.
Gıda ve alkolsüz içecekler, tüketici fiyat endeksinin yaklaşık dörtte birini oluşturuyor. Bu sepet içindeki meyve-sebze fiyatları mevsimsel olarak büyük dalgalanmalar gösteriyor.
TCMB, taze meyve-sebze arz ve fiyatlarını takip etmek için HKS bazlı miktar ve fiyat endeksleri oluşturdu. Bu endeksler, enflasyon tahminlerinde daha doğru öngörüler sunarak para politikası kararlarına yardımcı olabilir.
HKS’ye göre, üreticinin ve tüketicinin ödediği fiyatlar arasında önemli farklar var. Bu farkın nedenleri arasında lojistik maliyetleri, aracılar ve düşük depolama kapasitesi yer alıyor. Ayrıca iklim değişikliği de arz üzerinde etkili oluyor ve fiyatların yükselmesine neden olabiliyor.
