Son dönemde tasarruf finansman şirketleri olarak bilinen “evim şirketleri” hakkında Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu’na (BDDK) rekor sayıda şikayet yağdı. Faizsiz konut ve taşıt sahibi olmayı vaat eden bu şirketlerin son zamanlarda oynadığı bir oyun daha ortaya çıktı.
Şirketler, örneğin 3 milyon liralık bir konut başvurusu için sözleşme esnasında vatandaşlardan %8 üzerinden 240 bin lira organizasyon ücreti alıyor. Vatandaşların herhangi bir nedenle sözleşmeden caymak istemesi halinde, en geç 14 gün içerisinde parayı iade etmeleri gereken şirketler, başvuruları zamanında işleme koymayarak mağduriyetlere sebep oluyor. Bir diğer şikayet ise vaadedilen süreçte vatandaşların kurada çıkmaması.
Faizsiz finansman esaslarına göre düzenlenen sözleşme, konut, iş yeri veya taşıt için müşterilere finansman kullanma hakkı verirken, şirketlere de müşterilerin tasarruflarını yönetme ve organizasyon ücreti alma hakkı tanıyor.
Organizasyon ücreti, müşterilerin tasarruf finansman sözleşmesi çerçevesinde tasarruf finansman faaliyeti ve tasarruf fon havuzunun yönetimi karşılığında tasarruf finansman şirketine ödeyecekleri tutardır.
Cayma hakkını kullanan müşterilerin en geç 14 gün içerisinde organizasyon ücreti dahil tutarın tamamı kendilerine iade edilmelidir. Ancak 14 günü aşan cayma başvurularında şirket bu ücretin iadesini yapmaz. Şirket tarafından oyalandığını düşünen kişiler, dilekçelerini notere onaylatarak başvurularını güvence altına alabilirler.
Sözleşmede fesih hakkının kullanılması durumunda tasarrufun ve varsa tahakkuk etmiş getirisinin iadesi, iade talep tarihinden itibaren en geç 6 ay içerisinde müşterinin belirttiği hesaba yatırılmalıdır.
Çekilişlerin noter huzurunda yapılması zorunlu değildir. Ancak uygulamada, çekilişlerin noter gözetiminde veya canlı yayında gerçekleştirilmesi yaygındır. Bu durum, müşteriler arasında güven sağlamak için önemlidir.
Kurada belirli bir vade garantisi olabilir. Ancak bazı müşterilerin bu vade süresi içinde tahsisat ödemesi alamadığı ve yıllarca beklemek zorunda kaldığı bilinmektedir.
Müşteri, ödeme yükümlülüğünü yerine getirmezse, şirket finansman ödemesini erteleyebilir veya sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Bu gibi durumlar, müşterilerin mağduriyet yaşamasına neden olur.
Hükümet, 2021 yılında faizsiz finansman sisteminde kontrolsüz büyüyen ve müşterilere verdiği hizmetleri sunmayan 21 şirketi tasfiye etti.
Kapatılan bu şirketler, topladıkları paralar karşılığında vatandaşlara vaat edilen konut veya araç teslimatını gerçekleştirememişti. Bu durum, sektörde ciddi bir denetim boşluğu olduğunu ve düzenlemelerin gerekliliğini ortaya koydu.
