SGK uzmanı İsa Karakaş, sosyal medya ve köşe yazısına gelen şikayetlerin çoğunlukla sigortalılık veya emeklilik iptaliyle ilgili olduğunu belirtti. İncelemelerde, sigortalı görünen kişilerin aslında hiç çalışmadıkları ve sigorta bildirimi yapılan işyerlerinin adını bile bilmedikleri anlaşıldı.
Türkiye Gazetesi’ndeki yazısında Karakaş, daha önce de belirttiği gibi, bir işyerinde fiilen çalışmadan, kayıt dışı sigortalı gösterilenlerin SGK tarafından “sahte sigortalı” sayıldığını hatırlattı. SGK’ya göre, sigortalılığın geçerliliği için işverene bağlı, ücretli ve fiili çalışma şart. Bu şartları sağlamadan sigortalı gösterilenlerin sigortalılığı iptal ediliyor, hatta emekli maaşları bile geri alınıyor.
SGK, sahte işyerlerini ve sahte sigortalıları tespit etmek için 2016’da başlattığı “Sahte İş Yeri ve Sahte Sigortalılık Tespit Projesi”ni sürdürüyor. Projede, veri ambarındaki bilgilerle sahte işyerleri belirleniyor. 2011-2016 verileri analiz edilerek, sahte olma ihtimali yüksek yaklaşık 4,6 milyon işyeri tespit edildi.
2023 sonrası sahte işyeri tespit süresi kısaldı ve bu işyerlerinden bildirilen sahte sigortalı sayısı azaldı. Karakaş, tespit süresinin kısalmasının mağdur sayısını azalttığını ve SGK’nın zararını minimuma indirdiğini söyledi.
SGK, 206 binden fazla sahte sigortalının ve emekliliği iptal edilenlerin sayısını açıkladı. İncelemeler sonucu, sahte işyerlerinden yapılan sigorta bildirimleri iptal edildi, emekli maaşları gecikme zammı ve cezasıyla geri alındı. Sahte sigortalılıkla ilgili sağlık harcamaları da faiziyle geri alındı.
Sahte sigorta yapan işyerleri ve sigortalılar hakkında savcılıklara suç duyurusunda bulunulabileceği belirtildi.
Karakaş, sahte sigortalılıkla ilgili tespitlerin devam edeceğini ve vatandaşların gerçek ve fiili sigortalılık şartlarını yerine getirerek, yasal sigorta yaptırmalarını önerdi.