Kilo Verdikten Sonra Kilo Alımını Tetikleyen Epigenetik Mekanizmalar
Bir İsviçre üniversitesinden araştırmacılar, yağ hücrelerinin geçmişteki obeziteyi “hatırlayan” epigenetik değişiklikler sergilediğini keşfetti. Bu bulgu, “yo-yo diyeti” olarak bilinen kilo alıp verme döngüsünün arkasındaki bilimsel nedeni açıklayabilir.
Çoğu insan diyet yaparak kilo verse de, genellikle birkaç yıl içinde bu kiloları geri alır. Bu, genetik, çevresel faktörler ve sağlık geçmişinin bir sonucu olabilir. Ancak yeni bir çalışma, epigenetik değişikliklerin de bu sürece katkıda bulunduğunu ortaya koydu.
Epigenetik Nedir?
Epigenetik, genlerin nasıl ifade edildiğini düzenleyen ve genetik materyalin işlevlerini değiştirebilen bir bilim dalıdır. Bu süreçler, DNA dizisinin değişmeden kalması durumunda bile genlerin nasıl çalıştığını etkileyen kimyasal değişiklikler içerir. Başka bir deyişle, epigenetik genetik kodun üzerine yazılmış bir “kontrol katmanı” gibidir.
DNA’mız tüm hayatımız boyunca sabit kalırken, epigenetik değişiklikler vücudun DNA’yı farklı şekillerde okumasına izin verir. DNA’nın bazı bölgeleri sıkıca paketlenirken, diğerleri kimyasal etiketlerle kaplanır. Bu, hücrelerin DNA’yı nasıl kullandığını ve işlevlerini etkiler.
Obezitenin İzleri Kaldı
Araştırmada, yüksek yağlı bir diyetle beslenen fareler daha sonra normal bir diyete geçirildi ve önceki kilolarına döndüler. Ancak yağ hücreleri incelendiğinde, kilo alımı sırasında oluşan epigenetik değişikliklerin hala mevcut olduğu görüldü. Metabolik olarak bu fareler normal gibi görünse de, hücresel düzeyde obezitenin izleri silinmemişti.
İnsanlarda da Aynı Mekanizma
Araştırmacılar, bariatrik cerrahi geçiren insanlardan alınan hücreleri inceleyerek aynı mekanizmanın insanlarda da geçerli olup olmadığını araştırdı. Sonuçlar, obezite sırasında oluşan epigenetik değişikliklerin kilo kaybına rağmen bu hücrelerde de devam ettiğini gösterdi.
Sadece İradeye Bağlı Değil
Bir tıp uzmanına göre, bu araştırma kilo alma ve verme döngüsünün sadece iradeye bağlı olmadığını gösteriyor. Genetik ve epigenetik, bu sürecin önemli bir bileşenidir.
Bu bulgular, kilo verme sürecine yeni bir bakış açısı getiriyor ve obezite ile mücadelede kişiselleştirilmiş tedavi yöntemlerinin önemini vurguluyor. Bilim insanları, epigenetik değişikliklerin etkilerini daha iyi anlamamanın hem bireyler hem de toplumlar için büyük faydalar sağlayacağına inanıyor.
