Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, hazırgiyim sektörünün bu yılı ihracatta %6-7 düşüşle tamamlayacağını öngördüklerini söyledi. Kaya, 2025 yılında da daralmanın %5 sürmesini beklediklerini belirtti.
Sektördeki daralma, bir miktar istihdam kaybı ve kapanmalarla sonuçlanabilir. Kaya, bu duruma engel olmak için finansman desteği, kurun enflasyon oranında artması ve asgari ücretin yeni dönem enflasyon hedefiyle belirlenmesi gibi taleplerinin olduğunu ifade etti.
Kaya, hazırgiyim ihracatının 2022’nin son çeyreğinde rekor kırdığını, ancak daha sonra gerilediğini belirtti. Son iki yılda istihdamın %15,3, üretimin ise %17 oranında azaldığını söyledi.
2023’ün ilk dokuz ayında ihracatın yaklaşık %8 düştüğünü söyleyen Kaya, yılın son çeyreğinde kısmi bir iyileşme beklediklerini ve bu nedenle seneyi %6-7 düşüşle bitirebileceklerini öngördüklerini belirtti.
Sektörün toparlanmasının zaman alacağını belirten Kaya, “2025 yılında sektörümüzün %5 daha küçülebileceğini öngörüyoruz. En iyi ihtimalle bu senenin seviyesini koruyabiliriz” dedi.
Sektördeki daralma nedeniyle yeni kapanmalar ve istihdam kayıpları riski olduğunu da vurguladı. Kaya, “Önümüzdeki yıl beklenen %5 daralma, bir miktar istihdam kaybı ve kapanmayla sonuçlanabilir” dedi.
Kaya, sektörde son bir yılda 115 bin, son iki yılda ise 210 bin istihdam kaybedildiğini söyledi.
Kaya, sektörün ihracat kayıplarının nedenleri arasında 2022 başından bu yana uygulanan ekonomi politikalarının üretim maliyetlerini önemli ölçüde artırmasını gösterdi. “Buna karşın TL’nin değerlenmesi, kur üzerindeki baskı ve iç pazarın daralması sonucu sektörümüz ihracat pazarlarında artık sadece pahalı değil, çok pahalı hale geldi” dedi.
İki yıl önce Türkiye, Bangladeş, Vietnam ve Hindistan gibi ülkelerden %20 daha pahalıymış… Günümüzde bu fark %60’lara ulaştı. Alım grupları bu farkı tolere etmeyince kayıp yaşanıyor.
Alım gruplarının fiyat baskısı karşısında fiyatları aşağı çekmek zorunda kaldıklarını söyleyen Kaya, bunun sektörün karsız, hatta bazen zararına mal satmalarına neden olduğunu belirtti.
Avrupa pazarı, Türk hazırgiyim üreticilerinin temel pazarı olarak %60 civarı paya sahip.
Kaya, Ortadoğu’daki jeopolitik gelişmelerin sektör ihracatına bavul ticareti ve kargo yoluyla yapılan ihracatta olumsuz yansıyacağını söyledi.
Kaya, hükümetin ekonomi politikalarında enflasyon ve faize odaklandığını belirtti, ancak sektörün maliyet artışı, kur baskısı ve rekabet edememe sorunları gibi daha büyük sorunları olduğunu vurguladı.
Bu sorunların çözümü için finansman desteği, orta-uzun vadeli finansal destek, kurun enflasyon oranında artması ve asgari ücretin yeni dönem enflasyon hedefiyle belirlenmesi gibi talepleri olduğunu söyledi.
“Maliyetlerimizi ancak bu şekilde dengeleyebiliriz. Aksi durumda sektör olarak ne sermayemiz ne de kaynağımız kalmadı.”
